Travers Nedir?

Alt şasi ya da motor alt beşiği olarak da adlandırılan travers, araç şasesinde, motor ve direksiyon unsurlarını bir arada tutmaya yarayan önemli bileşenlerden biridir. İlk olarak uçak üretiminde kullanılan bu teknoloji, on yıllardır araç üreticileri tarafından da başarıyla uygulanır. 1970'lerin sonlarından bu yana dünya çapında araç üretiminde tercih edilen birim gövde yapımı yöntemleri arasındaki yerini alır. Travers veya alt şasi genellikle, kaynaklı çelik borudan yapılır ve araç ünitesi gövdesine cıvatalarla bağlanır. Direksiyon, motor ve şanzıman gruplarını bir arada tutmak için kullanılmasının yanı sıra, tamamlanmış bir aracı bitmiş ürünle farklı bir lokasyonda monte etmeyi de mümkün kılar. Traversin kritik özellikleri arasında, aracın ömrünü uzatan yüksek mukavemet, bükülme ve eğilmeye direnç, dayanıklılık ve sağlamlık performansı bulunur.

Travers Ne İşe Yarar?

Travers yol yükleri ile yolcu bölmesi arasında yer alan kritik bir unsurdur. Süspansiyon için montaj yapısı görevi görmenin yanı sıra, travers virajlarda, çarpmalarda, hızlanma ve frenlemede aracın hareketine de tepki verir. Modern otomobil traversi, bir çarpışma sırasında enerjiyi emmeye yardımcı olarak araçları daha güvenli hale getirir. Traversin sağladığı bu ek güvenlik, birim gövde yapısının çarpışma halinde enerjiyi emme ve dağıtma yeteneğinden kaynaklanır. Tek bir kat çelik parçası yerine bir dizi bileşen olarak çalışan travers demiri, enerjiyi her seferinde tek parça olarak güvenli şekilde emebilir. Bu sayede, çarpmanın kuvvetini çeşitli bileşenlere etkili şekilde yayarak araçtaki yolcular üzerindeki kuvvetini azaltır. Birçok yarış tipi araçta da, sürücü yaralanmalarını azaltmak için bu tür bir yapı benimsenir.

Travers Fiyatları

Travers, aracın ömrü boyunca dayanması gereken önemli yapısal bileşenidir. Travers fiyatları, hasarlı traversinizi değiştirmek yerine ilk etapta onarımını göz önünde tutmayı düşündüren yüksek bir fiyat aralığında yer alır. Uygun ekipmana ve deneyime sahip bir uzman tarafından yapılacak travers onarımı bazı durumlarda uygun bir çözüm olsa da, çoğu durumda, işçilik giderleri nedeniyle travers değişimi daha uygun maliyetli bir alternatiftir. Araç uyumluluğunu kontrol ederek seçeceğiniz travers fiyatları 1000 - 4000 TL arasında değişiklik gösterir.

Travers Arızası

Bir çarpışma veya darbe hasarı sonucu olarak aracınıza travers eğriliği veya çatlağı oluşabilir. Eğrilmiş travers, aracın motor takozu, süspansiyon bileşenleri gibi diğer parçalarının zamanından önce aşınmasına neden olur. Travers arızası, ayrıca, aracın tekerlek hizalamasını bozarak sürüş güvenliğini tehlikeye atan direksiyon sorunlarına yol açabilir. Kış aylarında yolda yoğun tuz bulunan bir yerde yaşıyorsanız, sonunda ciddi şekilde paslanmış bir travers ile karşılaşabilirsiniz. Paslanma sorunu sadece bir güvenlik tehlikesi oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda arabanızın denetimden geçememesine de yol açabilir.

Travers Arızası Nasıl Anlaşılır?

Bir trafik kazası sonrası, yapılacak araç kontrolü travers eğriliği veya çatlağı bulunup bulunmadığını da içermelidir. Travers kontrolü, oto kaporta tamirhanesinde profesyonel travers düzeltme işlemi ile sağlanır. Hasarı kendiniz kontrol etmek isterseniz, aracı hem dıştan hem de arabanın altından görsel olarak inceleyebilirsiniz. Görünen işaretler dışında travers arızasına işaret eden aksaklıklar, araçtan ses gelmesi, kötü hizalama, lastiklerde düzensiz aşınma, süspansiyon sorunlarını içerir. Aracınızda travers arızasını gösteren işaretler şöyle sıralanabilir:

• Arabanız çarpışmanın ardından bir yöne çekiyorsa, traversiniz eğrilmiş olabilir.
• Araba travers eğriliği, gıcırdama gibi olağan dışı seslere yol açabilir. Aracınızın ön veya arkasından alışık olmadığınız sesler gelebilir.
• Amortisörleri ve süspansiyon bileşenlerini düzensiz aşınma açısından kontrol edebilirsiniz.
• Travers arızası sonucu, düzensiz lastik aşınması ortaya çıkabilir.
• Kapılar, pencereler, cıvatalar ve bağlantılar, eğri traversin kontrol edildiği yerlerdir.
• Düz giderken aracınız çapraz duruyorsa, eğrilmiş bir traverse sahipsiniz demektir.

Travers Çatlağı

Travers, burçlar kullanılarak arabanın şasesine bağlanır. Burçlar ve aracın şasesi arasındaki temas noktalarını çevreleyen metal, zamanla çatlamaya veya bozulmaya başlayabilir. Oluşan bu çatlaklara, travers çatlağı denir. Ciddi bir çatlak, aracın süspansiyon sistemini tehlikeye atma ve şasesine büyük hasar verme potansiyeli taşır. Yıkıcı bir hasar meydana gelmeden önce çatlakları, erken tespit etmek ve onarmak için harekete geçmek önemlidir. Onarım sürecinde ilk adım, çatlağın zamanla kötüleşmesini önlemeye yardımcı olmak için çatlağı kaynaklamaktır. Ardından temas noktasının üstüne daha kalın bir metal parçası kaynak yapılarak burçlar, güçlendirilmiş metale monte edilir.

Travers Değişimi

Kaportacılar, genellikle, tam boy traversleri onarabilen özel ekipmanlara sahiptir. Ancak, çoğu durumda travers değişimi, işçilik giderleri göz önünde tutulduğunda onarıma kıyasla uygun maliyetli bir alternatiftir. Traverslerinizde şiddetli oksitlenme oluştuğunda, önerilen tek onarım yöntemi, travers değişimidir. Bununla birlikte, travers değişimi öncesi aracın geri kalanına yayılan pas hasarını değerlendirmek gerekir. Aracınız bütün olarak oksitlendiyse, travers değişimi bir anlam ifade etmeyebilir.

Travers Düzeltme

Travers eğriliği, eğitimli oto kaporta onarım teknisyenleri tarafından son derece hassas aletler ve hidrolik makineler yardımıyla düzeltilip sabitlenebilirler. Bu makineler, traversi orijinal haline döndürmek için muazzam seviyede güç kullanarak çalışır. Travers tamir maliyeti, hasarın ciddiyetine ve büyüklüğüne göre belirlenir. Hasarın yüksekliğine ve şiddetine uygun oranda onarım maliyeti de artar.

Travers Eğriliği

Travers eğriliği ortaya çıktığında aracın ön veya arka kısmından gıcırtı gibi olağan olmayan sesler gelebilir. Travers eğriliği sonucunda, amortisörünüz ve süspansiyonunuz eşit olmayan şekilde aşınır. Travers eğriliği, süspansiyonu ve hizalamayı etkileyerek eşit olmayan lastik aşınmasına neden olur. Otomobil travers eğriliğini kontrol etmek için, araba kapılarını kapatmak için ek kuvvet gerekip gerekmediğine veya kapı kapandığında boşluklar oluşup oluşmadığına dikkat edebilirsiniz.

Travers Özellikleri

Araç üretimde iki ana araba çerçeve kategorisi vardır: Yekpare ve merdiven çerçeve. Daha eski araçlar ve paletli arabalar merdiven çerçevesini kullanırken, çoğu modern araç tek gövdeli bir çerçeveyle üretilir. Yekpare çerçeveler, hayat kurtaran darbe emici bölgelere sahiptir.

• Merdiven gövde – Geleneksel gövde üzeri gövde tasarımıyla aracın gövdesi, tam boy bir çerçevenin üzerine oturur.
• Yekpare gövde – Monokok olarak da adlandırılan yekpare bir tasarımla gövde ve çerçeve tek bir üniteye entegre edilerek gerçekleştirilen üretim biçimidir.

Traversler tipik olarak tek gövdeli yapıya sahip araçlarda bulunur. Travers, motor, direksiyon, süspansiyon ve diğer kritik tertibat için bir montaj noktası görevi gören yapısal bir birimdir. Geleneksel bir travers tipik olarak aracın boyunu tamamen kaplarken, bazen motor beşiği olarak adlandırılan bir alt şasi olarak da daha küçük ve araç önüne yerleştirilmiş olarak kullanılır. Travers yapımında genellikle, çok kalın ve preslenen çelik paneller veya hidro şekillendirme yöntemi ile oluşturulmuş tüpler de kullanılabilir. Üretildiği metaller arasında özellikle alüminyum, günümüzde çok yaygın olarak kullanılan sıvı yol tuzları başta olmak üzere, çevre koşullarından doğal olarak kendini koruyan bir malzeme olarak öne çıkar.

Travers Tipleri

Otomobillerde, ağırlığı ve maliyetleri azaltmak için birbirinden ayrı olarak konumlandırılan ön ve arka travers kullanılır. Bunların dışında, otomatik bir üretim hattında gerektiğinde alt montajların yapılmasını sağlayan alt travers de bulunur. Traversler üç temel biçime sahiptir:

• 1.Alt kontrol kollarını ve direksiyon bileşenlerini taşıyan aks travers tipi,
• 2.Alt kontrol kolları ve direksiyon bileşenlerine ek olarak motoru destekleyen travers tipi,
• 3.Alt kontrol kollarını ve direksiyon bileşenlerine ek olarak motoru, şanzımanı ve tam süspansiyonu destekleyen travers tipi.

Araçların travers sayesinde farklı bileşen gruplarıyla monte edilmesi bakım maliyetlerini düşürür, onarım süresini kısaltarak araç sahibinin maliyet tasarrufu yapması mümkün olur.